Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne eind februari, overviel me regelmatig de gedachte ‘wat doe ik hier’, ‘wat heeft ’t voor zin’.
Een sterkere moedeloosheid over de zin van kunst en kunst maken.
Een strohalm kreeg ik toen aangereikt door de wederhelft in NL, wat me mede de brutaliteit gaf om door te gaan:
David Grossman, winnaar van de Erasmusprijs 2022, schreef jaren geleden over het gemoed van kunstenaars in tijde van oorlog. Waarom zou je doorgaan met schrijven, musiceren, beeldhouwen terwijl de bommen op Kiev vallen?
Grossman verwijst naar een fabel van Kafka over een muis in het nauw. Terwijl de kat dreigend nadert, zegt de muis: ‘Ach, de wereld wordt elke dag een beetje nauwer.’
Zo voelt het, onze ruimte wordt benauwder en krapper naarmate de oorlog en de chaos in Oekraine voortwoekeren. De wereld krimpt. En toch, schrijft Grossman, zodra we een pen vastpakken, of een beeld hakken of het klavier beroeren, zijn we niet langer het hulpeloze slachtoffer of wat het ook was dat ons nietig maakte. Dan wordt onze ruimte niet langer steeds enger. Kunstenaars maken de wereld minder benauwd.
(Deze tekst is later verschenen in het Erasmusblog van april 2022)
