Wij opwaarts hij vooruit en ik hem volgend
Tot ik een deel van ‘ s Hemels heerlijkheid
Gewaar werd door een cirkelvormige oopning.

Hier uitgaand zagen wij de sterren weder.

 

Laatste versregels uit De hel, zang XXXIV,
Divina Commedia van Dante Alighieri
geschreven tussen 1307 en 1321.
Metrische vertaling door A.S. Kok, uitgegeven door A.C. Kruseman, Haarlem, 1863.
Tekening van Sandro Botticelli, 1481-1488.

Het Kupferstichkabinett eert dichter en schrijver Dante Alighieri, ter gelegenheid van zijn 700ste sterfdag.
Het museum bezit de originele tekeningen van Sandro Botticelli, die bij het beroemdste werk van Alighieri, Divina Commedia, tekeningen maakte. 83 originelen bevinden zich in de collectie van het Kupferstichkabinett.
Ik wil ze graag zien maar ze blijken zo kostbaar en kwetsbaar dat ik alleen een fascimile kan inzien, nummer 10 uit een oplage van 250 wereldwijd.

Divina Commedia is te lezen als de zielereis van Dante Alighieri zelf naar God, en is vormgegeven als een kalender, met boven de tekeningen en onder de bijbehorende zangen, totaal meer dan 14.000 verzen. Een katholieke verering, loutering en verafgoding door de diepgelovige Alighieri, die zijn geheime liefde, Beatrice, een prominente rol gaf in zijn zang. Samen met Vergilius daalt Dante zelf, af naar de hel, stijgt op via de louteringsberg, en bereikt uiteindelijk de hemel, het Empyreum. Een reis vanuit de diepste krochten van de aarde, naar het heelal.

In de 14e eeuw was men van mening dat de aarde het middelpunt van het heelal was. En toch zocht Dante Alighieri de verbinding met hogere sferen, buiten/boven de aarde. Niets heeft Dante in de hel meer gemist dan de sterren, de kleine lichtpunten in elke donkere nacht.

Divina Commedia bestaat uit drie delen, Hel, Louteringsberg, en Paradijs.
Dante eindigt elk deel met het reiken naar de sterren.

(ik realiseer me, dit is een uítermate summiere beschrijving van dit werk. Wereldwijd bestaan er waarschijnlijk meer vertalingen van dan van de Bijbel. En over de tekeningen die Sandro Botticelli maakte tussen 1481 en 1488, bestaan nog vele onzekerheden.)